Μια αλλιώτικη παράσταση θα δούμε από τις 22 μέχρι τις 25 Ιουνίου στον υπέροχο χώρο του Παλαιού Ελαιουργείου της Ελευσίνας.
Το ενδιαφέρον του «Λουιζέττα: το καμαρίνι μιας επανάστασης» που σκηνοθετεί η Ελλη Παπακωνσταντίνου αφορά το θέμα, τον τρόπο αλλά και τους ερμηνευτές, αφού μεγάλος πρωταγωνιστής είναι οι μαθητές με ειδικές δεξιότητες του Ειδικού Επαγγελματικού Γυμνασίου Ελευσίνας, οι οποίοι συνεργάζονται με ηθοποιούς, μουσικούς και εικαστικούς.
Η υπόθεση διαδραματίζεται στην προετοιμασία μιας ταινίας, ενώ ο τίτλος, «Λουιζέττα» (έτσι αποκαλούσε περιπαικτικά ο Μαρά την καρμανιόλα), μας προϊδεάζει για ταξίδι στην εποχή του Διαφωτισμού.
Ο θεατής παρακολουθεί τα γυρίσματα ενός φιλμ με θέμα την αστική δημοκρατία και τη Γαλλική Επανάσταση. Ομως, συγχρόνως, παρακολουθεί τι συμβαίνει στα διαλείμματα των γυρισμάτων. Πώς σχετίζεται ο σημερινός άνθρωπος με το περίφημο τρίπτυχο «Ελευθερία- Ισότητα-Αδελφοσύνη»;
Η ιδέα γι’ αυτήν την παράσταση προέκυψε όταν η Ελλη Παπακωνσταντίνου, προσκεκλημένη σε συνέδριο στο Γκέτεμποργκ, περπατώντας στους δρόμους μια μέρα με χιονιά, έπιασε τον εαυτό της να αναρωτιέται γιατί στους δρόμους αυτής της σουηδικής πόλης κυκλοφορούν τόσοι πολλοί άνθρωποι με κινητικά προβλήματα.
«Πώς γίνεται στην Αθήνα να βιώνουμε μια διαφορετική πραγματικότητα;», λέει η Ελλη Παπακωνσταντίνου. «Αυτές οι ασυνείδητες αστραπιαίες σκέψεις γρήγορα αποκρυσταλλώθηκαν στο συνειδητό και εξόφθαλμο συμπέρασμα: οι ευαίσθητες ομάδες πολιτών στην Ελλάδα είναι τραγικά αποκλεισμένες από τον δημόσιο χώρο, από την ίδια την πόλη…».
Αργότερα, ήρθε ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα που της έδωσε τη δυνατότητα να συνεργαστεί με το Ειδικό Επαγγελματικό Γυμνάσιο της Ελευσίνας και να δουλέψει με μαθητές και καλλιτέχνες.
«Είδα ένα απίστευτα αφοσιωμένο εκπαιδευτικό προσωπικό, μια δραστήρια διευθύντρια που έχει αφιερώσει τη ζωή της στην Ειδική Αγωγή. Γνωρίζοντας αυτούς τους ανθρώπους ένιωσα ξανά αισιοδοξία σ’ ένα σχολείο παιδιών με μαθησιακές, συμπεριφορικές δυσκολίες που όλα κατοικούν σε υποβαθμισμένες περιοχές της δυτικής Αττικής, Ασπρόπυργο, Μαγούλα, Ελευσίνα.
Στα μάτια των μαθητών ξαναείδα τον κόσμο μου: αλαζονικό, κτητικό, υπερφίαλο. Αρχισα να σκέφτομαι τι σημαίνει αποκλεισμός, κυρίως όταν δεν υπάρχουν ορατές διαχωριστικές γραμμές. Πώς και, κυρίως, ποιος βάζει αυτές τις γραμμές;
Σκέφτηκα: μια στιγμή, μήπως τις βάζω κι εγώ; Τι έννοια έχει ο πολίτης στη δυτική κοινωνία; Υπάρχουν μη πολίτες; Οι πρόσφυγες που κατακλύζουν την Ευρώπη, οι άστεγοι, οι ευαίσθητες ομάδες, οι νεόπτωχοι;
Οι εκατομμύρια Ευρωπαίοι που αναγκάζονται να το βουλώσουν και να παραμείνουν ανώνυμοι; Αλλά, μήπως τους φοβάμαι κι εγώ; Θυμήθηκα τις ιδέες της Γαλλικής Επανάστασης που θεμελίωσαν την αστική δημοκρατία: “Ελευθερία-Ισότητα-Αδελφοσύνη”. Τι σήμαιναν για τους εμπνευστές τους, πώς τις όριζαν, με τι νόμους τις προάσπισαν; Αραγε, πώς συνδέεται, αν συνδέεται, ο σημερινός άνθρωπος με τις ιδέες αυτές;»
Το κοινό στο Παλαιό Ελαιουργείο θα βρεθεί στο πλατό των γυρισμάτων μιας ταινίας για τη Γαλλική Επανάσταση με σκηνοθέτες τους μαθητές και θα μετακινηθεί σε διαφορετικά locations του γυρίσματος. Θα του ζητηθεί ακόμα και να συμμετάσχει ως «λαός» της Γαλλικής Εθνοσυνέλευσης για να ληφθεί ήχος για την ταινία.
Οι θεατές παρακολουθούν δυο θεματικούς άξονες να συμπλέκονται: τον μαγικό κόσμο του σινεμά και το ρεαλιστικότατο, επαγγελματικό παρασκήνιο του.
Από τη μια ο ματαιωμένος πολίτης που φάσκει και αντιφάσκει μέσα στον σκεπτικισμό και την αυτοαναφορικότητα κι απ’ την άλλη οι μαθητές που αφηγούνται με αθωότητα, σαν παραμύθι, την ιστορία της Γαλλικής Επανάστασης ενσωματώνοντας σ’ αυτό τον προσωπικό τους λόγο.
«Οταν δεν γυρίζονται σκηνές, οι ηθοποιοί πέφτουν σε ενδιαφέρουσες αντιφάσεις. Ως άνθρωποι ζωντανοί, με αδιέξοδα, αγωνίες και δυναμική σχέση με τα πράγματα, αν και μιλούν για αλληλεγγύη δεν στηρίζουν την αδικημένη συνάδελφό τους από φόβο μήπως χάσουν τη δουλειά τους.
»Υπερθεματίζουν για την ισότητα ώσπου να μπει στο τροχόσπιτό τους-καμαρίνι ένας μαθητής και τότε εξοργίζονται γιατί δεν είναι όλοι “ίσοι κι όμοιοι”»…
Στην παράσταση, ακούγονται κείμενα που έχουν προκύψει από αυτοσχεδιασμούς ηθοποιών και μαθητών, καθώς και αποσπάσματα από κείμενα των Βάνεγκεμ, Μαρά, Μίλερ, Νίτσε, Γκι Ντεμπόρ, Ουγκό, Ροβεσπιέρου, Ρουσό, αποσπάσματα από την Μαχαμπαράτα, τη Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη του 1789 και της γαλλικής νομοθεσίας της εποχής, αποσπάσματα από το σενάριο των αδερφών Γουατσόφσκι για την ταινία «The Matrix», και του Τράβις Στουτ για το βίντεογκέιμ Assasin’s Creed: Unity.
Στη «Λουιζέττα» οι μαθητές με ειδικές δεξιότητες συμμετέχουν ισότιμα στη μουσική μπάντα, τις χορογραφίες, τον θεατρικό λόγο, ενώ το κωμικό στοιχείο είναι διάχυτο. Μαζί τους συμμετέχουν και εκπαιδευτικοί του σχολείου.
«Ηθοποιοί και μαθητές δούλεψαν ενωτικά, ο καθένας με τα όπλα του, για να δημιουργήσουμε ψυχαγωγία μέσα από ένα θέαμα λαϊκό. Η παράσταση, στοίχημα εξαιρετικά δύσκολο, είναι αποτέλεσμα προσωπικής υπέρβασης των συμμετεχόντων -όλα τα στοιχεία έπρεπε να ισορροπήσουν σε ενιαίο σύνολο, ο καθένας αφηγείται κάτι μοναδικό μέσα από τη δική του σκοπιά.
»Είμαι ευγνώμων για τη γενναιοδωρία συντελεστών και μαθητών, καθώς και των καλλιτεχνικών διευθυντών του Φεστιβάλ Αθηνών και της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας Ελευσίνα 21 που μου έδωσαν τη δυνατότητα να πραγματοποιήσω ένα τόσο απαιτητικό εγχείρημα.
»Νιώθω μεγάλη ευθύνη απέναντι στους μαθητές αλλά και στο κοινό σ’ αυτήν τη λαϊκή παράσταση που στέκει, ελπίζω, στην κόψη του ξυραφιού».
Φωτισμοί: Ολυμπία Μυτιληναίου, Ελλη Παπακωνσταντίνου. Παίζουν: Adrian Frieling, Αναστασία Κατσιναβάκη, Δάφνη Μαρκάκη, Αντώνης Πριμηκύρης, Αλκηστις Πολυχρόνη, Ρόζα Προδρόμου, Θοδωρής Σκυφτούλης. Εθελοντές, εκπαιδευτικό προσωπικό και μαθητές του Ειδικού Επαγγελματικού Γυμνασίου Ελευσίνας. Μουσικός: Νεφέλη Μαρκάκη. 22-25 Ιουνίου, στις 21.00.