“Οδηγό” για πότε ένας μηχανικός, γιατρός, δικηγόρος ή ελεύθερος επαγγελματίας μπορεί να βγει στη σύνταξη στα 67 ή στα 62 έτη του εξέδωσε σήμερα το υπουργείο Εργασίας με δύο εγκυκλίους.

Σύμφωνα με αυτή χάνουν τη δυνατότητα να συνταξιοδοτηθούν με 35 έτη ασφάλισης και οι ασφαλισμένοι του Ενιαίου Ταμείου Ανεξάρτητα Επαγγελματιών (ΕΤΑΑ), του Οργανισμού Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών (ΟΑΕΕ), του Ενιαίου Ταμείου Ασφάλισης Προσωπικού στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης (ΕΤΑΠ-ΜΜΕ) και στα “ειδικά” ασφαλιστικά ταμεία (ΤΑΠ-ΔΕΗ, ΤτΕ, ΕΤΕΑ). Είχαν προηγηθεί αντίστοιχοι εγκύκλιοι για το ΙΚΑ και το Δημόσιο.

Αυτό προκύπτει από τις εγκυκλίους του νόμου 4336/2015 που εκδόθηκαν από το Υπ. Εργασίας και οι οποίες περιγράφουν αναλυτικά και με ενδεικτικά παραδείγματα τις μεταβολές στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης για τη λήψη πλήρους και μειωμένης σύνταξης λόγω γήρατος από τους οργανισμούς κοινωνικής ασφάλισης.

Ειδικότερα οι εγκύκλιοι προβλέπουν:

• από 1/1/2022 για τη λήψη πλήρους σύνταξης λόγω γήρατος απαιτείται η συμπλήρωση του 62ου έτους της ηλικίας με 40 έτη ασφάλισης ή η συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας με 15 έτη ασφάλισης.

• για τη λήψη μειωμένης σύνταξης λόγω γήρατος απαιτείται η συμπλήρωση του 62ου έτους της ηλικίας με 15 έτη ασφάλισης.

Από την παραπάνω αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης εξαιρούνται:

• τα θεμελιωμένα συνταξιοδοτικά δικαιώματα μέχρι 18/8/2015. Ως θεμελιωμένα συνταξιοδοτικά δικαιώματα θεωρούνται εκείνα που μέχρι την ανωτέρω ημερομηνία έχει συμπληρωθεί ο απαιτούμενος για συνταξιοδότηση χρόνος ασφάλισης και το όριο ηλικίας, όπου αυτό προβλέπεται, και μπορούν να ασκηθούν οποτεδήποτε.

• οι υπαγόμενοι σε βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα,

• οι συνταξιοδοτούμενοι βάσει του ν.612/1977 (σ.σ. αφορούν Άτομα με Αναπηρία) ή με διατάξεις που παραπέμπουν σε αυτή, καθώς και οι μητέρες ή οι χήροι πατέρες ανίκανων για κάθε βιοποριστική εργασία τέκνων.

Για τους ασφαλισμένους που δεν έχουν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι την 18/8/2015, τα προβλεπόμενα βάσει του προγενέστερου νομοθετικού πλαισίου όρια ηλικίας συνταξιοδότησης λόγω γήρατος αυξάνονται σταδιακά έως την 31/12/2021.

Επιπλέον, στις περιπτώσεις συνταξιοδότησης με προϋποθέσεις μειωμένης σύνταξης λόγω γήρατος, επιβάλλεται, πέραν του συνολικού ήδη προβλεπόμενου από την ισχύουσα νομοθεσία ποσοστού μείωσης της σύνταξης, επιπλέον ποσοστό μείωσης 10% μέχρι τη συμπλήρωση του διαμορφούμενου κατά περίπτωση νέου μεταβατικού ορίου ηλικίας πλήρους συνταξιοδότησης.

Το επιπλέον ποσό της μείωσης υπολογίζεται επί του ποσού της σύνταξης που προκύπτει μετά την εφαρμογή της προβλεπόμενης μείωσης κατά 1/200 για κάθε μήνα ασφάλισης μέχρι τη συμπλήρωση του κατά περίπτωση ορίου ηλικίας πλήρους σύνταξης .

Τι προβλέπει η εγκύκλιος για τον ΟΑΕΕ 

1. Μεταξύ εκείνων που ασφαλίστηκαν στον ΟΑΕΕ μέχρι 31/12/1992 που οδεύουν στα 62 έτη για να βγουν στη σύνταξη είναι οι εξής:

•Όσοι έχουν συμπληρώσει 35 έτη ασφάλισης και το 60ου έτος της ηλικίας (προϋποθέσεις έτους 2010),

•όσοι έχουν συμπληρώσει 36 ετη ασφάλισης και το 60ο έτους της ηλικίας (προϋποθέσεις έτους 2011)

•όσοι έχουν συμπληρώσει 37 ετη ασφάλισης και το 60ο έτος της ηλικίας (προϋποθέσεις έτους 2012).

Για τους λοιπούς ασφαλισμένους, δηλαδή όσους δεν έχουν κατοχυρώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα κατά το διάστημα 2010 – 2012, δεν επέρχεται καμία μεταβολή βάσει του ν.4336/2015, και συνεπώς για τη συνταξιοδότησή τους απαιτείται η συμπλήρωση 40 ετών ασφάλισης και ηλικία 62 ετών.

2.Στους ασφαλισμένους μέχρι 31/12/1992 που οδεύουν στα 67 έτη για να βγουν στη σύνταξη εμπίπτουν οι ακόλουθες κατηγορίες

•Οι ασφαλισμένοι που έχουν κατοχυρώσει ή κατοχυρώνουν μία εκ των προϋποθέσεων συνταξιοδότησης για τη λήψη πλήρους σύνταξης λόγω γήρατος, των οποίων το καταληκτικό όριο ηλικίας πλήρους συνταξιοδότησης, όπως αυτό είχε καθοριστεί πριν από την ισχύ του ν.4336/2015, είναι το 67ο.

•Οι ασφαλισμένοι για τους οποίους προβλεπόταν χρόνος ασφάλισης για την κατοχύρωση ή θεμελίωση δικαιώματος πλήρους συνταξιοδότησης μικρότερος από 10.500 ημέρες ή 35 έτη ασφάλισης.

•Όσοι έχουν κατοχυρώσει ή κατοχυρώνουν τις προϋποθέσεις μειωμένης σύνταξης

•Οι ασφαλισμένοι για τους οποίους προβλεπόταν χρόνος ασφάλισης για την κατοχύρωση ή θεμελίωση δικαιώματος μειωμένης συνταξιοδότησης μικρότερος από 10.500 ημέρες ή 35 έτη ασφάλισης.

Συνεπώς, σύμφωνα με την εγκύκλιο, στα 67 έτη πρέπει να φτάσουν μεταβατικά για να βγουν στη σύνταξη και οι ακόλουθες κατηγορίες ασφαλισμένων :

-Οι γυναίκες, ασφαλισμένες του Τομέα Ασφάλισης Ναυτικών Τουριστικών

Πρακτόρων (ΤΑΝΤΠ) και οι προερχόμενες από το πρώην ΤΣΑ

– Οι μητέρες ανηλίκων τέκνων του ΤΑΝΤΠ που ασφαλίστηκαν μέχρι 31-05-1986 και θεμελίωσαν δικαίωμα μετά την 01-01-1998

-Οι ασφαλισμένοι του ΤΑΠΕΑΠΙ που συνταξιοδοτούνται με τις λοιπές – πλήν35ετίας και 25ετίας- προϋποθέσεις συνταξιοδότησης λόγω γήρατος του συγχωνευθέντος Ταμείου .

3. Όσο αναφορά τους ασφαλισμένους από 1/1/1993, δηλαδή οι “νέοι Ασφαλισμένοι”, δεν επέρχονται μεταβολές στα απαιτούμενα για συνταξιοδότηση όρια ηλικίας ( βάσει του ν.4336/2015, οπότε εξακολουθούν να εφαρμόζονται τα προβλεπόμενα.

Εξαίρεση αποτελεί η περίπτωση συνταξιοδότησης γονέων ή συζύγων ή αδελφών αναπήρων ατόμων , για τους οποίους απαιτείται από 19/8/2015 η συμπλήρωση ηλικιακού ορίου, σύμφωνα με τα προαναφερόμενα για τους μέχρι 31/12/1992 ασφαλισμένους.

Τι προβλέπει η εγκύκλιος για το ΕΤΑΑ

Μεταξύ εκείνων που ασφαλίστηκαν στο ΕΤΑΑ μέχρι 31/12/1992 (“παλαιοί ασφαλισμένοι”), οι οποίοι υπάγονται στο νέο Πίνακα (πίνακας 1) με τα όρια συνταξιοδότησης που καταλήγουν στα 62 έτη είναι οι ασφαλισμένοι για τους οποίους προβλεπόταν μέχρι πρότινος χρόνος ασφάλισης για την κατοχύρωση ή θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος μεγαλύτερος ή ίσος των 35 ετών ασφάλισης.

Έτσι στον πίνακα εντάσσονται οι ασφαλισμένοι που επρόκειτο να συνταξιοδοτηθούν:

•με τη συμπλήρωση 35 ετών ασφάλισης και του 60ου έτους της ηλικίας για τους άνδρες και του 58ου για τις γυναίκες (κατοχύρωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος το 2010)-

• με τη συμπλήρωση 36 ετών ασφάλισης και του 60ου έτους της ηλικίας -για τους άνδρες και του 58ου για τις γυναίκες (κατοχύρωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος το 2011

• με τη συμπλήρωση 37 ετών ασφάλισης και του 60ου έτους της ηλικίας για τους άνδρες και του 59ου για τις γυναίκες (κατοχύρωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος το 2012)

Για τους λοιπούς ασφαλισμένους, δηλαδή όσους δεν έχουν κατοχυρώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα το διάστημα 2010 – 2012, δεν επέρχεται καμία μεταβολή βάσει του ν.4336/2015, και συνεπώς για τη συνταξιοδότησή τους απαιτείται η συμπλήρωση 40 ετών ασφάλισης και ηλικία 62 ετών.

2. Στα 67 έτη (πίνακας 2 ) πρέπει να φτάσουν σταδιακά

• οι γυναίκες, ασφαλισμένες στο ΤΣΜΕΔΕ, στο ΤΣΑΥ και στον Τομέα Ασφάλισης Νομικών,

•οι έγγαμες γυναίκες του Τομέα Ασφάλισης Νομικών και οι μητέρες ανηλίκων τέκνων του Τομέα Ασφάλισης Νομικών, για τις οποίες από 1/1/2013 το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης έχει διαμορφωθεί στο 67ο.

3.. Στους ασφαλισμένους στο ΕΤΑΑ από 1/1/1993 δεν επέρχονται μεταβολές στα απαιτούμενα για συνταξιοδότηση όρια ηλικίας με την ισχύ του ν.4336/2015, οπότε εξακολουθούν να εφαρμόζονται τα προβλεπόμενα.

Εξαίρεση αποτελεί η περίπτωση συνταξιοδότησης γονέων ή συζύγων ή αδελφών αναπήρων ατόμων βάσει της παρ. 1 του άρθρου 37 του ν.3996/2011, για τους οποίους απαιτείται από 19/8/2015 η συμπλήρωση ηλικιακού ορίου για τους μέχρι 31/12/1992 ασφαλισμένους .

4. Η εγκύκλιος προβλέπει  μεταβολές στα όρια ηλικίας για τη λήψη δεύτερης σύνταξης γήρατος για τους ασφαλισμένους μέχρι 31/12/1992.

Οι ασφαλισμένοι του ΕΤΑΑ μπορούν να λάβουν δεύτερη σύνταξη λόγω γήρατος από τον φορέα με τη συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας και 20 ετών ασφάλισης (ή 16 ετών για μειωμένη σύνταξη γήρατος κατά 50%).

Το ανωτέρω όριο ηλικίας παραμένει αμετάβλητο και μετά την ισχύ του ν.4336/2015.

Σε περίπτωση ταυτόχρονης υποβολής αίτησης συνταξιοδότησης και στους δύο φορείς ή εντός εξαμήνου από την ημερομηνία έναρξης της συνταξιοδότησης από τον πρώτο φορέα ασφάλισης, οι ασφαλισμένοι δικαιούνται να λάβουν δεύτερη σύνταξη λόγω γήρατος από το ΕΤΑΑ εφόσον πληρούν τις σχετικές προϋποθέσεις που προβλέπονται για τους ασφαλισμένους του φορέα που πρόκειται να λάβουν μία μόνο σύνταξη. Συνεπώς, στην περίπτωση αυτή το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης προσδιορίζεται βάσει των Πινάκων 1 και 2, σύμφωνα με τα προαναφερόμενα.

Για τους εμμίσθους ασφαλισμένους του ΤΣΜΕΔΕ και του ΤΣΑΥ, καθώς και τους δικαστικούς υπαλλήλους του Τομέα Ασφάλισης Νομικών, που συνταξιοδοτούνται με τις προϋποθέσεις που προβλέπονται για όσους πρόκειται να λάβουν μία μόνο σύνταξη και μετά την παρέλευση της ανωτέρω εξάμηνης προθεσμίας , το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης προσδιορίζεται και στην περίπτωση αυτή βάσει του πίνακα 1  (καταληκτικό όριο τα 62 έτη) και πίνακα 2 (καταληκτικό όριο τα 67 έτη).

Δεδομένου ότι χορηγείται μειωμένη σύνταξη λόγω γήρατος με επιβολή ποινής ύψους 3% για κάθε έτος ηλικίας που υπολείπεται από το επόμενο της υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης μέχρι τη συμπλήρωση του πλήρους ορίου συνταξιοδότησης, θα επιβάλλεται στις περιπτώσεις αυτές η πρόσθετη μείωση ύψους 10%, μέχρι τη συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας.

Σημειώνουμε ότι σε περίπτωση που το σχετικό δικαίωμα για συνταξιοδότηση έχει θεμελιωθεί μέχρι την 18/8/2015, αλλά ασκείται μετά την ανωτέρω ημερομηνία, δεν επιβάλλεται η πρόσθετη μείωση ύψους 10%.

5. Οι μεταβολές στα όρια ηλικία συνταξιοδότησης από τους

φορείς κύριας ασφάλισης ή το Δημόσιο ισχύουν και για το ΕΤΕΑ ως αντίστοιχο φορέα επικουρικής ασφάλισης.

Τι προβλέπει η εγκύκλιος για το ΕΤΑΠ -ΜΜΕ 

Σύμφωνα με την εγκύκλιο του ΕΤΑΠ—ΜΜΕ  (ΤΣΠΕΑΘ, ΤΑΙΣΥΤ, ΤΣΕΥΠΑ. ΤΣΕΥΠΘ, ΤΑΤΤΑΘ) που υπάγονται στις νέες  διατάξεις, ισχύουν τα ακόλουθα:

Tα όρια συνταξιοδότησης για τους ασφαλισμένους μέχρι 31 Δεκεμβρίου 1992 (“παλαιοί ασφαλισμένοι”) διαμορφώνονται ως εξής :

* Σε σχέση με την προϋπόθεση 35ετίας για να βγει κανείς στη σύνταξη, σφαλισμένος/η που έχει συμπληρώσει 35 έτη ασφάλισης, μέχρι την 18.8.2015, έχει θεμελιωμένο δικαίωμα το οποίο μπορεί να ασκηθεί οποτεδήποτε.

Αντίθετα, ασφαλισμένος/η που συμπληρώνει τα 35 έτη ασφάλισης το έτος 2016 δικαιούται σύνταξη στην ηλικία των 59 ετών

Ιδιαίτερα για τη συνταξιοδότηση των κατά την περίοδο 1983-1992 ασφαλισμένων (άνδρες – γυναίκες),οι απαιτούμενες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης είναι αυτές που αντιστοιχούν στο έτος συμπλήρωσης των 35 ετών ασφάλισης.

• Σχετικά με τις προϋποθέσεις 20/25ετίας, μέχρι την έναρξη ισχύος του ν. 4336/2015 οι πριν την 1/1/1983 άνδρες ασφαλισμένοι στο ΤΣΠΕΑΘ θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης λόγω γήρατος με τη συμπλήρωση 20 ή 25 ετών ασφάλισης και ηλικία που αντιστοιχεί στο έτος συμπλήρωσης της ηλικίας των 60 ετών.

Επομένως, όσοι ασφαλισμένοι αυτής της κατηγορίας είχαν συμπληρώσει το 60ό έτος της ηλικίας τους μέχρι και το 2012, έχουν συμπληρώσει την προβλεπόμενη ηλικία πριν την έναρξη ισχύος του ν. 4336/2015 (αφού ήδη από το 2014 συμπλήρωσαν το 62 έτος της ηλικίας τους), ενώ όσοι συμπληρώνουν το 60ό έτος μετά το 2012 θεμελίωναν δικαίωμα με τη συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας τους, εφόσον έχουν και τον απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης.

Συνεπώς οι ασφαλισμένοι αυτής της κατηγορίας δεν επηρεάζονται από τις διατάξεις του ν. 4336/2015 (δεδομένου ότι για όσους συμπληρώνουν το 60ό έτος της ηλικίας τους μετά το 2012 η νέα ηλικία αναζητείται στον πίνακα 2 και παραμένει το 67ο έτος, ενώ όσοι είχαν την ηλικία πριν την έναρξη ισχύος του ν. 4336/2015 θεμελιώνουν με τη συμπλήρωση του προβλεπόμενου χρόνου ασφάλισης).

Ασφαλισμένη που συμπληρώνει το 55ο έτος ηλικίας το 2014, θα θεμελίωνε δικαίωμα συνταξιοδότησης με τη συμπλήρωση 20 ετών ασφάλισης και του 63ου έτους της ηλικίας της. Επειδή συμπληρώνει το 63ο έτος της ηλικίας της το 2022, το νέο όριο ηλικίας της είναι το 67ο έτος .

• Σχετικά με τις προϋποθέσεις 15ετίας, το νέο όριο ηλικίας για την περίπτωση αυτή των πριν το 1993 ασφαλισμένων γυναικών και αντρών αναζητείται στον πίνακα με τη μεταβατική αύξηση των ηλικιακών ορίων συνταξιοδότησης στα 67 έτη.