Σήμερα οι Περιφέρειες συνθλίβονται από τη γραφειοκρατία καθώς κι ένα ελλειμματικό θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, για την υπέρβαση του οποίου απαιτούνται τολμηρές μεταρρυθμίσεις που θα αφαιρούν τα «βαρίδια» και θα αναδεικνύουν τον ρόλο που προσδίδει η λαϊκή ετυμηγορία στον Β΄βαθμό της αυτοδιοίκησης, τονίζει η περιφερειάρχης Αττικής Ρένα Δούρου σε συνέντευξη που παραχώρησε στο ΑΠΕ ΜΠΕ, επισημαίνοντας ότι οι Περιφέρειες επιβάλλεται να αποκτήσουν οικονομική αυτοτέλεια, φορολογική αρμοδιότητα και κατάλληλο νομοθετικό πλαίσιο – πόρους για το μεταναστευτικό.
Η περιφερειάρχης επισημαίνει ότι για την καλύτερη διαχείριση του προσφυγικού, με παρέμβαση της στο Κογκρέσο των Τοπικών και Περιφερειακών Αρχών του Συμβουλίου της Ευρώπης, έθεσε το ζήτημα ένταξης της Αυτοδιοίκησης σε μια δίκαιη κατανομή ευθύνης και πόρων, πλαίσιο στο οποίο εντάσσεται όπως ανακοινώνει και «η επίσκεψη του προέδρου του Κογκρέσου Ζαν Κλοντ Φρεκόν, τη Δευτέρα στη χώρα μας».
Στις αιτιάσεις που της αποδίδουν θεσμικοί και μη παράγοντες, στο ζήτημα της διαχείρισης των σκουπιδιών, απαντά με την πρόκληση – πρόσκληση «ορίστε, μπορείτε να τα αναλάβετε εξολοκλήρου».
Κυρία Δούρου, το ζήτημα της διαχείρισης των απορριμμάτων στην Αττική έχει προκαλέσει αντιδράσεις από πολλαπλές κατευθύνσεις. Σε τι οφείλονται και τι απαντάτε;
«Στόχος μας είναι η διαχείριση των απορριμμάτων να καταστεί οικονομικά και οικολογικά δίκαιη και βιώσιμη, με δημόσιο και αποκεντρωμένο χαρακτήρα, με έμφαση στην πρόληψη, την ανακύκλωση, την επανάχρηση, στην κατεύθυνση της κυκλικής οικονομίας. Στη βάση του Εθνικού Σχεδιασμού και της ευρωπαϊκής νομοθεσίας που η εφαρμογή της καθυστερεί αδικαιολόγητα εδώ και χρόνια. Τα εμπόδια που αντιμετωπίζουμε είναι αποκαλυπτικά της γενικότερης υστέρησης σε επίπεδο δημόσιας διοίκησης καθώς εγγράφεται σε ένα ευρύτερο, ελλειμματικό θεσμικό πλαίσιο που αφορά στην ίδια τη λειτουργία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Σήμερα ο β’ βαθμός Αυτοδιοίκησης, οι Περιφέρειες βρίσκονται μεταξύ συμπληγάδων. Συνθλίβονται, μεταξύ της γραφειοκρατίας από την κεντρική εξουσία και των δίκαιων αιτημάτων και αναγκών των δήμων, που διεκδικούν την εξ ολοκλήρου αρμοδιότητα της διαχείρισης των απορριμμάτων. Ιδού λοιπόν πεδίον δόξης λαμπρόν. Ας αναλάβουν πλήρως οι δήμοι τη διαχείριση των απορριμμάτων όπως την είχαν στο παρελθόν. Καμία εμμονή δεν έχει η Περιφέρεια – μπορεί μάλιστα να προσφέρει όση εργασία έχει κάνει ως σήμερα»
Μιλάτε για γενικότερη υστέρηση στη θεσμική λειτουργία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης;
«Ακριβώς. Γιατί υπάρχουν μεταρρυθμίσεις, που δεν έχουν δημοσιονομικό κόστος. Ενισχύουν τη χώρα στη δύσκολη διαπραγμάτευση με τους δανειστές και απελευθερώνουν από «βαρίδια» την Αυτοδιοίκηση, που επιτέλους πρέπει να γίνει πραγματική Αυτοδιοίκηση και όχι ετεροδιοίκηση όπως είναι σήμερα. Μεταρρυθμίσεις που ο υπουργός Εσωτερικών πρέπει να τολμήσει άμεσα. Την κατάργηση του θεσμού της Αποκεντρωμένης Διοίκησης που είναι το μακρύ χέρι της κεντρικής εξουσίας στην αυτοδιοίκηση και ουσιαστικά καταργεί το αποτέλεσμα της λαϊκής ετυμηγορίας για δήμαρχο και περιφερειάρχη. Την εξάλειψη της αλληλοεπικάλυψης αρμοδιοτήτων μεταξύ υπουργείων, δήμων, περιφερειών, που συνεπάγεται κατασπατάληση ανθρώπινου δυναμικού και πόρων. Σκεφθείτε μόνο ότι η Λιοσίων ανήκει κατά ένα τμήμα της στο Δήμο Αθηναίων και κατά ένα άλλο στην Περιφέρεια Αττικής! Από κει και πέρα, οι Περιφέρειες μπορούν να είναι πραγματικοί μοχλοί ανάπτυξης και παράγοντες κοινωνικής συνοχής με την προϋπόθεση ότι θα αποκτήσουν οικονομική αυτοτέλεια, φορολογική αρμοδιότητα και κατάλληλο νομοθετικό πλαίσιο και πόρους για το μεταναστευτικό. Γιατί σήμερα το αντιμετωπίζουν με μόνο στήριγμα την αλληλεγγύη των πολιτών»
Σε ποιο σημείο βρίσκεται η ευρωπαϊκή πρωτοβουλία που έχετε αναλάβει για το μεταναστευτικό σε σχέση με το ρόλο των Περιφερειών, υπάρχει πρόοδος;
«Το μεταναστευτικό φαινόμενο δεν αποτελεί κρίση – αναδεικνύει την κρίση πολιτικής της ΕΕ καθώς και των κοντόφθαλμων πολιτικών ορισμένων κρατών που επιλέγουν λάθος προσεγγίσεις, όπως τους φράκτες και το κλείσιμο των συνόρων. Οι απειλές για αποκλεισμό της διάβασης Μπρένερ μεταξύ Αυστρίας και Ιταλίας, είναι ενδεικτικές αυτών των αδιέξοδων προσεγγίσεων. Στην υπόθεση αυτή λοιπόν, οι Περιφέρειες με τους Δήμους παίζουν καθοριστικό ρόλο καθώς είναι εκείνες οι δομές που αντιμετωπίζουν από πρώτο χέρι τα ζητήματα που δημιουργούνται, βάζοντας τις βάσεις για την υποδοχή και την ένταξη των μεταναστών. Για αυτό και απαιτείται η συντονισμένη δράση τοπικών, περιφερειακών, εθνικών και ευρωπαϊκών αρχών στο πλαίσιο δίκαιης κατανομής της ευθύνης. Αυτό άλλωστε ήταν και το περιεχόμενο των συναντήσεων που είχα την άνοιξη στο Στρασβούργο και τις Βρυξέλλες με τον πρόεδρο της Κομισιόν, Ζαν Κλωντ Γιουνκέρ και τους επιτρόπους, Αβραμόπουλο, Στυλιανίδη και Κρέτσου καθώς και με ομολόγους μου, της Σικελίας του Λάτσιο. Το θέμα του ρόλου των περιφερειών και των δήμων για την υποδοχή και την ένταξη των προσφύγων και των μεταναστών έθεσα και στο Κογκρέσο των Τοπικών και Περιφερειακών Αρχών του Συμβουλίου της Ευρώπης. Τη Δευτέρα μάλιστα έρχεται στην Αθήνα, ύστερα από πρόσκληση της Περιφέρειας Αττικής, ο πρόεδρος του Κογκρέσου των Τοπικών και Περιφερειακών Αρχών, Ζαν Κλωντ Φρεκόν επικεφαλής αντιπροσωπείας, για να επισκεφθεί το Κέντρο Διαχείρισης Ειδών Πρώτης Ανάγκης, τον Ελαιώνα και τον Σκαραμαγκά».