Ο Γενικός Γραμματέας Μεταφορών περιγράφει το πλάνο του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών για την επόμενη μέρα στο σιδηρόδρομο, στα οδικά έργα, στην ηλεκτροκίνηση και στο συγκρότημα του Θριασίου.
Έμφαση στην ανάπτυξη του χερσαίου δικτύου μεταφορών –και ειδικότερα του σιδηροδρομικού– δίνει ο γενικός γραμματέας Μεταφορών κ. Γιάννης Ξιφαράς στη συνέντευξη του.
Ο κ. Ξιφαράς μιλάει για τα σχέδια ανάταξης, συντήρησης και ανάπτυξης του ελληνικού τρένου, για την επέκταση της ηλεκτροκίνηση και για τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των μεταφορών στο πλαίσιο της Πράσινο Συμφωνίας, ενώ μας διαβεβαιώνει ότι έως το τέλος του 2021 θα έχουν «ξεμπλοκάρει» πλήρως οι διαδικασίες για τα μεγάλα έργα στο Θριάσιο.
Συνέντευξη στη Γεωργία Μολώση (έντυπο τεύχος Logistics & Management Σεπτεμβρίου 2021)
LM Κύριε Ξιφαρά, αναλάβατε τη Γενική Γραμματεία Μεταφορών πριν από έξι μήνες, μέσα σε μια πολύ κρίσιμη περίοδο. Δεδομένου ότι το χαρτοφυλάκιό σας περιλαμβάνει πολύ σημαντικά έργα υποδομών, ποιες είναι οι βασικές προτεραιότητες που έχετε θέσει;
– Κυρία Μολώση, τόσο στο Υπουργείο υπό την ηγεσία του Κώστα Καραμανλή όσο και στην κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, έχουμε χαράξει και υλοποιούμε ένα στρατηγικό σχέδιο δράσης το οποίο βασίζεται κυρίως σε έξι άξονες: αστικές συγκοινωνίες (λεωφορεία, σταθερές συγκοινωνίες και μικροκινητικότητα), σιδηρόδρομο, αεροναυτιλία, ηλεκτροκίνηση, logistics και οδικές μεταφορές. Προχωρούμε άμεσα σε βελτιώσεις σε όλους τους τομείς για όλα τα επιμέρους πεδία των μεταφορών.
Ειδικότερα, στον τομέα των αστικών συγκοινωνιών αυξήσαμε κατά 50% το στόλο των λεωφορείων της Αθήνας και διπλασιάσαμε το στόλο της Θεσσαλονίκης, κάνοντας συμπράξεις με τα ΚΤΕΛ και υπογράφοντας συμβάσεις leasing.
Όμως δεν σταματάμε εκεί. Προχωράμε το διαγωνισμό για την προμήθεια 770 «πράσινων» λεωφορείων (ηλεκτρικών, CNG και υβριδικών) και το διαγωνισμό για την προμήθεια επιπλέον 500 οχημάτων. Παράλληλα, είναι ήδη στον αέρα ο διαγωνισμός για ανάταξη των συρμών του «ηλεκτρικού», ενώ «τρέχουμε» και το διαγωνισμό για την προμήθεια επιπλέον συρμών για το μετρό.
Στην αεροναυτιλία επίσης κάναμε σημαντικά βήματα με την ίδρυση της Αρχής Πολιτικής Αεροπορίας, διορθώνοντας στρεβλώσεις πολλών ετών. Η αναδιοργάνωση της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας (ΥΠΑ) εκσυγχρονίζει το μοντέλο λειτουργίας του οργανισμού και συμβάλλει στην ενίσχυση των οικονομικών δεικτών του. Παράλληλα, προωθούμε άμεσα τα έργα αναβάθμισης και αύξησης της χωρητικότητας του εναέριου χώρου, εκσυγχρονίζοντας τις υποδομές αεροναυτιλίας.
Όσον αφορά την ηλεκτροκίνηση, είναι ήδη σε εξέλιξη το μητρώο φορτιστών ηλεκτρικών οχημάτων και η πλατφόρμα των εν ενεργεία φορτιστών ανά την Ελλάδα, έργα που θα αποτελέσουν το απαραίτητο υπόβαθρο για τη σωστή εφαρμογή της ηλεκτροκίνησης στην πράξη. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι με το νέο διαγωνισμό οι δύο μεγαλύτερες πόλεις της χώρας θα διαθέτουν από τους μεγαλύτερους κατ’ αναλογία στόλους ηλεκτρικών λεωφορείων στην Ευρώπη.
Στις οδικές μεταφορές θέσαμε ψηλά τον πήχη, και η χώρα μας κατάφερε να βραβευτεί ως η μόνη χώρα της Ε.Ε. που μείωσε σε ποσοστό μεγαλύτερο του 50% τα σοβαρά τροχαία ατυχήματα. Πλέον θέτουμε τον πήχη ακόμα ψηλότερα και θεσμοθετούμε ειδικές εφαρμογές του ΚΟΚ, με πρώτη προτεραιότητά μας την οδική ασφάλεια.
– Πρόσφατα «ξεκλείδωσε» από την Κομισιόν ο διαγωνισμός για το Θριάσιο Ι. Ποια είναι τα επόμενα βήματα; Υπάρχει χρονοδιάγραμμα;
– Ασφαλώς και υπάρχει χρονοδιάγραμμα, διότι πρόκειται για ένα πρότζεκτ που διασφαλίστηκε με πολύ προσεκτικούς χειρισμούς από την κυβέρνηση. Ύστερα από τις διαπραγματεύσεις μας με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, καταφέραμε να τροποποιήσουμε τη σύμβαση παραχώρησης που είχε υπογράψει ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. και απαλείψαμε τα «αγκάθια» των κρατικών ενισχύσεων, ώστε το έργο να γίνει βιώσιμο. Έτσι, εντός των επόμενων ημερών αναμένουμε το πράσινο φως από την Κομισιόν για τη νέα σύμβαση, ώστε στη συνέχεια αυτή να εγκριθεί από το Ελεγκτικό Συνέδριο και από τη Βουλή, για να τεθεί σε εφαρμογή.
– Αναφορικά με το Θριάσιο ΙΙ έχουμε κάποια εξέλιξη;
– Και εκεί έχουμε προχωρήσει με ταχείς ρυθμούς. Αναθεωρήσαμε τα τεύχη δημοπράτησης για το Θριάσιο ΙΙ, για το οποίο η προηγούμενη κυβέρνηση είχε διεξαγάγει έναν άγονο διαγωνισμό. Με δεδομένο ότι έχει ήδη επανασχεδιασθεί η δομή του νέου διαγωνισμού, μπορώ με ασφάλεια να σας πω ότι ο νέος διαγωνισμός θα είναι «στον αέρα» εντός Οκτωβρίου. Οπότε, πέρα από τις όποιες διαδικασίες σχετικά με το σχεδιασμό γύρω από τα logistics και τις διαδικασίες ωρίμανσης για τις επόμενες σχετικές επενδύσεις, εντός του έτους θα έχουμε την έναρξη της παραχώρησης για το Θριάσιο Ι και θα ανοίξουν οι προσφορές για το Θριάσιο ΙΙ.
– Ποιο είναι το στρατηγικό σας σχέδιο για το σιδηρόδρομο;
– Καταρτίσαμε και υλοποιούμε ένα σχέδιο δράσης που περιλαμβάνει έργα επέκτασης, ανάταξης και συντήρησης. Ολοκληρώνουμε τη διαπραγμάτευση με την ΤΡΑΙΝΟΣΕ για τη σύμβαση της υποχρέωσης δημόσιων υπηρεσιών, η οποία περιλαμβάνει πολύ ευνοϊκότερους όρους για το δημόσιο συμφέρον από ό,τι η προηγούμενη. Και τέτοιοι όροι είναι η αύξηση του παραγόμενου έργου, ο μηχανισμός παρακολούθησης και η χρηματική ποινή σε περίπτωση μη εφαρμογής της σύμβασης, καθώς επίσης οι επενδύσεις για ενίσχυση και εκσυγχρονισμό του τροχαίου υλικού.
Και δεν μένουμε εκεί. Δημοπρατούμε επιπλέον έργα ύψους 3,3 δισ. ευρώ από την ΕΡΓΟΣΕ και σχεδιάζουμε έργα ανάταξης και συντήρησης του σιδηροδρομικού δικτύου, συνολικού προϋπολογισμού 1,2 δισ. ευρώ.
– Ωστόσο, σε σύγκριση με τα προηγμένα ευρωπαϊκά κράτη, τόσο το οδικό όσο και το σιδηροδρομικό δίκτυο της χώρας παραμένει πολύ «φτωχό», γεγονός το οποίο –κατά τους τους ειδικούς στα logistics και στις μεταφορές– «φρενάρει» επενδύσεις στην εφοδιαστική αλυσίδα και εμποδίζει να γίνει πράξη το αφήγημα για την αναβάθμιση της χώρας σε διεθνή διαμετακομιστικό κόμβο. Πού οφείλεται κατά τη γνώμη σας αυτή η υστέρηση, παρά τα βήματα που γίνονται; Τι θα προτείνατε να γίνει έστω και μακροπρόθεσμα;
– Δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση στο σωστό σχεδιασμό, ο οποίος, εκτός των άλλων, περιλαμβάνει τη δημιουργία διαμετακομιστικών κέντρων και κέντρων εφοδιαστικής, καθώς και τη διασύνδεσή τους με το οδικό και με το σιδηροδρομικό δίκτυο. Το μέτωπο αυτό θα προσφέρει ισχυρή ώθηση στις μεταφορές, εφόσον υλοποιηθεί γρήγορα και αποτελεσματικά.
Η διαδικασία της ωρίμανσης των έργων, το διαρκές «σπάσιμο» σε επιμέρους μικρότερες συμβάσεις και η απουσία κεντρικού στρατηγικού σχεδιασμού αποτελούσαν πάγια προβλήματα, τα οποία η κυβέρνηση της ΝΔ αντιμετώπισε αποτελεσματικά. Από την άλλη, η κατάσταση του οδικού δικτύου της χώρας όντως χρήζει βελτίωσης· όμως όποια σύγκριση με το σιδηρόδρομο θα ήταν ατυχής.
– Ποια κομμάτια του οδικού δικτύου χρήζουν βελτίωσης;
– Στο Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών εργαζόμαστε πάντοτε με γνώμονα την ασφάλεια των πολιτών. Ωστόσο δεν σας κρύβω πως κληρονομήσαμε από τους προκατόχους μας πολλά προβλήματα, όπως είναι, για παράδειγμα, το «σπάσιμο» του οδικού άξονα Πάτρας – Πύργου.
Ωστόσο καταφέραμε σε πολύ σύντομο διάστημα να ξεμπλοκάρουμε και να υλοποιήσουμε μια σειρά σημαντικών έργων, όπως είναι η επέκταση του Ε-65 και ο Βόρειος Οδικός Άξονας Κρήτης (ΒΟΑΚ). Επιπλέον αυτή τη στιγμή υλοποιούμε ένα πρόγραμμα βελτίωσης 7.000 σημείων στο εθνικό δίκτυο, και παράλληλα προσπαθούμε να καλλιεργήσουμε την υγιή «οδική κουλτούρα» στη χώρα μας.
– Η μείωση των εκπομπών αερίων από τις μεταφορές, οι οποίες είναι η μεγαλύτερη πηγή προέλευσής τους, είναι πλέον παγκόσμιο ζητούμενο και ήδη έχουν τεθεί όρια και συγκεκριμένοι στόχοι. Πόσο κοντά βρίσκεται η Ελλάδα στους ευρωπαϊκούς στόχους για τον περιορισμό του περιβαλλοντικού αποτυπώματος του κλάδου και με ποια μέτρα συμβάλλει σε εθνικό επίπεδο;
– Για να καταστήσουμε το νοτιοανατολικό διάδρομο πραγματικά ανταγωνιστικό, χρειαζόμαστε ένα φιλικό προς το περιβάλλον σχέδιο ανάπτυξης εμπορευματικών μεταφορών, στο πλαίσιο της Πράσινης Συμφωνίας. Χρειαζόμαστε μια στροφή προς τις σιδηροδρομικές μεταφορές, η οποία θα μπορούσε να μεγιστοποιήσει τις ροές εμπορευμάτων από τα μεγάλα ελληνικά λιμάνια προς την ευρωπαϊκή ενδοχώρα, μέσω των χωρών των δυτικών Βαλκανίων.
Θέλουμε να επενδύσουμε, μέσω της ΓΑΙΟΣΕ Α.Ε., σε νέο τροχαίο υλικό, υιοθετώντας νέες τεχνολογίες –συμπληρωματικές της ηλεκτροκίνησης– όπως είναι η υδρογονοκίνηση. Επιπλέον συμμετέχουμε στο Σχέδιο Δράσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τον εορτασμό του Ευρωπαϊκού Έτους Σιδηροδρόμων 2021, και έχουμε στείλει συγκεκριμένο πλάνο του Υπουργείου και των φορέων.
Το «Modal Shift Train» αποτελεί μια δράση της Ε.Ε. στην οποία επίσης συμμετέχει η Ελλάδα, εφαρμόζοντας τους στόχους της Πράσινης Συμφωνίας, με κύρια μέριμνα την ανάληψη πρωτοβουλιών και παρεμβάσεων για την ενίσχυση των σιδηροδρομικών εμπορευματικών μεταφορών, καθώς και για την εκτέλεση του εμπορευματικού έργου μεταφοράς από οχήματα με μηδενικό ανθρακικό αποτύπωμα.
Στόχος μας είναι η υλοποίηση της Πράσινης Συμφωνίας και η στροφή προς τις σιδηροδρομικές μεταφορές, ώστε όλα τα κομβικά έργα του ελληνικού σιδηρόδρομου να ενταχθούν στο διευρωπαϊκό δίκτυο μεταφορών.
Στο λιμένα Ελευσίνας ο δυτικός προαστιακός
– Ο Οργανισμός Λιμένος Ελευσίνας διεκδικεί από τον ΟΣΕ τη σιδηροδρομική σύνδεσή του με το Θριάσιο, και ήδη έχουν γίνει οι πρώτες διερευνητικές επαφές μεταξύ των διοικήσεων. Ποια είναι η θέση σας και πώς σκοπεύετε να συμβάλετε στην προσπάθεια αυτή;
– Η συγκεκριμένη σύνδεση έχει ενδιαφέρον, καθότι το λιμάνι της Ελευσίνας διαθέτει ειδικά χαρακτηριστικά από πλευράς εμπορευματικής κίνησης· χαρακτηριστικά που το διαφοροποιούν από το Ικόνιο. Η σύνδεση αποτελεί στρατηγικό στόχο του Υπουργείου και του ΟΣΕ, και ως εκ τούτου θα υποστηρίξουμε όποιες κινήσεις θα καταστήσουν εφικτή την υλοποίησή του.
Στόχος μας είναι να συνδεθεί το λιμάνι με τη νέα σιδηροδρομική γραμμή του δυτικού προαστιακού, η οποία χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης. Στην παρούσα φάση αναζητούνται οι βέλτιστες λύσεις σχεδιασμού, γι’ αυτό και προγραμματίζεται η διενέργεια μελέτης σκοπιμότητας του έργου.
Φεύγουν τα πρακτορεία από τον Ελαιώνα
– Τι έχουν να περιμένουν οι επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών logistics και εμπορευματικών μεταφορών από το περίφημο Ταμείο Ανάκαμψης, αλλά και από το νέο ΕΣΠΑ 2021-2027; Σε ποιο βαθμό και με ποιον τρόπο περιλαμβάνεται ο κλάδος στα κονδύλια και στα χρηματοδοτικά εργαλεία που θα διατεθούν;
– Η Ελλάδα μπορεί να καταστεί περισσότερο ελκυστική ως περιφερειακός κόμβος εφοδιαστικής. Σκοπός μας είναι η χώρα να βρίσκεται ανάμεσα στις 30 πρώτες του δείκτη LPI τα επόμενα πέντε χρόνια, και στις κορυφαίες 20 στο τέλος αυτής της δεκαετίας. Για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος απαιτείται η ολοκλήρωση ενός λειτουργικού δικτύου σιδηροδρομικών εμπορευματικών μεταφορών.
Σε αυτή τη φάση ολοκληρώνονται τα σημαντικότερα έργα ηλεκτροκίνησης και σηματοδότησης του σιδηροδρομικού δικτύου, ενώ σχεδιάζονται νέα έργα διασύνδεσης του δικτύου με τα κυριότερα λιμάνια εμπορευματικών μεταφορών, όπως της Θεσσαλονίκης, του Βόλου και της Καβάλας. Με αυτό το σκεπτικό, στην τρέχουσα αλλά και στην επόμενη προγραμματική περίοδο του ΕΣΠΑ και του Ταμείου Ανάκαμψης, ο προϋπολογισμός για έργα επέκτασης και ανάταξης / συντήρησης του σιδηροδρομικού δικτύου αγγίζει τα 4,5 δισ. ευρώ.
Παράλληλα, στο πλαίσιο του έργου για την ανάπλαση του Ελαιώνα, το οποίο είναι ενταγμένο στο Ταμείο Ανάκαμψης, επεξεργαζόμαστε ένα σχέδιο για τη μετεγκατάσταση των μεταφορικών εταιρειών από τον Ελαιώνα σε ένα σύγχρονο freight hub, με άμεση πρόσβαση στο εθνικό οδικό δίκτυο και με όλες τις παράπλευρες δραστηριότητες που απαιτούνται για την εξυπηρέτηση των οδηγών των φορτηγών.
Ακολουθήστε το «ΘΡΙΑΣΙΟ» στο Google News, Facebook & Twitter